Anggota kabinet mungkin perlu ulang angkat sumpah - pakar

Seseorang tidak boleh dilantik sebagai menteri atau timbalan menteri tanpa terlebih dahulu dilantik menjadi ahli Dewan Rakyat atau Dewan Negara, mengikut seorang pakar undang-undang perlembagaan.

Profesor Emeritus Datuk Shad Saleem Faruqi menjelaskan, jika keadaan seperti itu berlaku, individu itu perlu mengulangi proses mengangkat sumpah sebagai menteri selepas menjadi ahli Senat atau Parlimen.

Shad Saleem mengulas kenyataan Penasihat DAP Lim Kit Siang yang mempersoalkan kesahihan lima wakil dilantik yang telah dimasukkan ke dalam Kabinet baru Perdana Menteri Datuk Seri Najib Razak.

Lim, yang merupakan ahli parlimen Gelang Patah, mendakwa bahawa pelantikan lima tidak mengikut perlembagaan kerana mereka sepatutnya terlebih dahulu mengangkat sumpah sebagai Ahli Dewan Negara sebelum memegang peranan menteri dan timbalan menteri.

Lima individu tersebut ialah bekas presiden Transparency International Malaysia Datuk Paul Low, bekas Ketua Pegawai Eksekutif Maybank Datuk Seri Abdul Wahid Omar (menteri); ketua Hindraf P. Waythamoorthy, Dr J. Loga Bala Mohan dan Datuk Ahmad Bashah Md Hanipah (timbalan menteri).

Lim mendakwa, kerana tiada seorang pun daripada mereka telah dilantik ke Dewan Negara sebelum mereka mengangkat sumpah jawatan mereka di hadapan Yang di-Pertuan Agong Tuanku Abdul Halim Mu'adzam Shah pada 16 Mei, sumpah tersebut "batal dan tidak sah".

Walau bagaimanapun, Shad Saleem berkata beliau berpendapat bahawa mereka "mungkin telah mendapat persetujuan Yang di-Pertuan Agong."

"Mungkin isu kini ialah sama ada ia adalah persetujuan lisan atau sama ada surat pelantikan telah betul-betul dihantar," katanya.

Beliau berkata Senator perlu melalui dua proses sebelum mempunyai kuasa penuh untuk duduk dalam Dewan Negara: iaitu penerimaan pelantikan oleh Agong, dan mengangkat sumpah di hadapan presiden Senat.

"Jika mereka tidak dilantik (sebagai senator), ini bermakna mereka bukan menteri atau timbalan menteri kabinet. Mereka sama seperti anda dan saya. Proses ini (angkat sumpah) perlu dilakukan sekali lagi. Ia terkandung dalam perlembagaan, "katanya.

Shad Saleem juga berkata bahawa terdapat "hujah-hujah yang bertentangan" dengan keperluan asas perlembagaan pada masa lalu.

"Pada tahun 1997, Tan Sri Abu Hassan Omar ialah seorang menteri kabinet di peringkat persekutuan tetapi telah dibawa oleh Dr Mahathir Mohamed dan mengangkat sumpah sebagai Menteri Besar Selangor walaupun beliau bukan seorang ahli Dewan Undangan Negeri," katanya.

Selepas itu, satu pilihan raya kecil diadakan dan Abu Hassan Omar memenangi kerusi negeri itu, katanya.

"Dengan itu, pelantikan yang tidak mengikut perlembagaan telah dinormalisasikan. Tetapi bagi saya, saya tidak fikir ia satu kaedah yang sesuai. "