Kerajaan Persekutuan perlu wujudkan ekosistem, lonjak ekonomi bumiputera di Sarawak dan Sabah

Timbalan Premier Sarawak Datuk Amar Awang Tengah Ali Hasan berkata bagi tujuan itu, dasar yang lebih holistik, pragmatik dan kerangka kawal selia perlu diwujudkan dan pentadbiran serta pengurusan perlu dipermudahkan.

"Ini termasuklah untuk memudahkan dan menyelaras segala bentuk bantuan, memudahkan pengurusan perniagaan dan mengurangkan karenah birokrasi serta desentralisasi kelulusan permohonan pembiayaan," katanya yang mewakili Premier Sarawak Tan Sri Abang Johari Tun Openg pada majlis penutupan Kongres Ekonomi Bumiputera (KEB) 2024, di Pusat Konvensyen Antarabangsa Putrajaya, di sini, hari ini. Beliau juga menyeru insentif khas seperti modal teroka (venture capital) dibentuk untuk diuruskan oleh Dewan Usahawan Bumiputera Sarawak (DUBS) bagi membangunkan ekonomi tempatan.

Katanya insentif pinjaman mudah, subsidi, jaminan pinjaman dan geran juga patut disediakan khususnya bagi usahawan yang baharu menceburi perniagaan, selain membantu dalam penyediaan premis-premis perniagaan, latihan dan kemahiran dan akses pemasaran.

"Ini akan membantu usahawan Bumiputera Sarawak menembusi pasaran yang lebih luas dan berupaya memenuhi syarat-syarat dan peraturan seperti Analisis Bahaya dan Titik Kawalan Kritikal (HACCP), Sijil Amalan Pengilangan Baik (GMP) dan Pensijilan Halal ," katanya.

Beliau yang juga Menteri Perdagangan Antarabangsa, Industri dan Pelaburan Sarawak menegaskan dasar juga perlu digubal terutamanya membabitkan beberapa komponen projek-projek besar dan dibiayai kerajaan Persekutuan dapat di "Carve Out and Compete" dalam kalangan kontraktor-kontraktor Bumiputera Sarawak bermula daripada peringkat perancangan sehinggalah pelaksanaan.

Sementara itu, Ketua Menteri Sabah Datuk Seri Hajiji Noor menekankan dasar hala tuju Sabah adalah untuk memperkasakan sektor pertanian, perindustrian dan pelancongan di negeri itu.

Katanya ia senada dengan tiga ikhtiar yang disyorkan pada KEB 2024 bagi melonjakkan ekonomi Bumiputera dengan mewujudkan perbadanan tanah Bumiputera, mewujudkan wakaf pendidikan, kesihatan dan kebajikan, dan mengindustrikan pertanian.

Bagaimanapun, beliau mengakui faktor geografi merupakan salah satu halangan yang menyumbang kepada melambatkan proses pembangunan di negeri itu.

"Ia bukan saja menghambat pertumbuhan ekonomi dan melewatkan proses pembangunan, tetapi juga membatasi aktiviti ekonomi serta sosial masyarakat Bumiputera, terutama di pedalaman," katanya.

Beliau berkata pembangunan rangkaian infrastruktur juga penting terutamanya dalam meningkatkan perhubungan antara kawasan pedalaman dan pusat bandar.

Jelasnya, pembangunan infra ini bukan sahaja menyokong ekonomi akar umbi Bumiputera di Sabah, tetapi juga meletakkan asas kepada model pembangunan yang lebih inklusif dan mampan untuk komuniti itu.

"Justeru, saya percaya dengan memperkasakan ekonomi Bumiputera di Sabah melalui penyediaan latihan, pendidikan berkualiti, peningkatan literasi digital dan kewangan, serta melengkapi kemahiran yang diperlukan, di samping kemudahan infrastruktur sebagai keperluan asas, akan membolehkan mereka mampu untuk bersaing di peringkat nasional kalau pun tidak di pentas global," katanya.