Ketelusan Petronas-Petros penting untuk bendung pelaburan keluar - Penganalisis

SARAWAK mungkin sedang berdepan gelombang awal aliran keluar pelaburan langsung asing (FDI) dalam sektor minyak dan gas (O&G).

Ringkasan AI

Ketidaktentuan dasar antara Petronas dan Petros menyebabkan pelabur asing seperti ConocoPhillips dan PTTEP menarik diri dari projek O&G di Sarawak, menimbulkan kebimbangan mengenai kestabilan pelaburan di negeri tersebut.
Ketidakjelasan mengenai peranan Petros sebagai pengagregat gas rasmi negeri menambah keresahan pelabur, yang memerlukan kejelasan dasar untuk memastikan keyakinan mereka.
Penarikan diri pelabur asing boleh menjejaskan lebih 2,800 syarikat perkhidmatan dan peralatan yang bergantung kepada kontrak dan perbelanjaan modal Petronas, serta usaha Sarawak untuk autonomi dalam urus tadbir O&G berpotensi melemahkan kedudukan Petronas.

Ia susulan ketidaktentuan dasar yang masih belum selesai antara Petronas dan Petros, menurut beberapa penganalisis industri.

Memetik laporan FMT dan Scoop, langkah syarikat minyak Amerika Syarikat, ConocoPhillips, menarik diri daripada projek Salam-Patawali baru-baru ini hanya beberapa bulan selepas PTT Exploration and Production (PTTEP) dari Thailand menggantung projek Lang Lebah sehingga tahun 2026.

Ini menimbulkan persoalan serius mengenai kestabilan landskap pelaburan di Sarawak.

Menurut perunding kanan di Global Asia Consulting, Samirul Ariff Othman, walaupun setiap projek mempunyai cabaran tersendiri, dua penarikan berturut-turut itu menunjukkan corak yang membimbangkan.

“Kombinasi tekanan ekonomi global, ketidaktentuan dasar tempatan, dan kos yang semakin meningkat boleh menyebabkan pelabur luar mempertimbangkan semula komitmen mereka di rantau ini,” katanya.

Krisis keyakinan dan peranan Petros

Di samping itu, ketidaktentuan mengenai peranan Petros sebagai pengagregat gas rasmi negeri turut dikatakan menimbulkan keresahan dalam kalangan pelabur.

Bekas penganalisis di Malaysia Petroleum Resources Corporation (MPRC), Jamil Ghani, menegaskan bahawa kejelasan dasar adalah aspek paling penting dalam memastikan keyakinan pelabur.

"Ambiguiti mengenai peranan perantara atau ‘middleman’ seperti Petros, dalam masa ketidaktentuan global, hanya memburukkan lagi kebimbangan pelabur", jelasnya.

Beliau turut menyentuh bahawa walaupun Petronas mengesahkan rundingan dengan Petros sedang berlangsung, Malaysia tidak mampu mewujudkan persepsi ketidaksepakatan dalaman lebih-lebih lagi dalam sektor strategik seperti tenaga.

Kesan kepada rantaian nilai tempatan

Sektor O&G Malaysia bukan sahaja melibatkan syarikat gergasi, malah merangkumi lebih 2,800 syarikat perkhidmatan dan peralatan (OGSE) yang bergantung kepada kontrak dan perbelanjaan modal Petronas.

Kata beliau, kebanyakan firma ini sangat bergantung kepada Petronas.

Jika pelabur asing mula berundur kerana kekeliruan dasar, rantaian nilai domestik juga akan terjejas.

Sarawak mahu autonomi, tapi apa kosnya?

Menurut penyelidik dari ISEAS-Yusof Ishak Institute, Pritish Bhattacharya, usaha Sarawak untuk menuntut lebih banyak kuasa dalam urus tadbir O&G berpotensi melemahkan kedudukan Petronas sebagai peneraju utama negara.

Tambahnya, kehilangan akses sumber Petronas bukan sahaja memberi kesan kepada syarikat antarabangsa, tetapi juga mencipta cabaran untuk model perniagaan yang selama ini bergantung kepada pendekatan pusat tunggal.

Pelan penyelesaian jangka panjang

Samirul menegaskan bahawa penyelesaian segera bukan sahaja penting untuk mengelakkan lebih banyak penarikan diri oleh pelabur, tetapi juga untuk menjamin masa depan sektor huluan negara.

“Kita perlukan dasar fiskal yang jelas dan stabil, serta penguatkuasaan kontrak pengeluaran yang konsisten. Jika tidak, Malaysia akan hilang daya saing sebagai destinasi pelaburan tenaga", katanya.

Dengan pelbagai tekanan global seperti perang dagang, harga minyak yang tidak menentu dan inflasi, Malaysia kini tidak boleh berkompromi dengan isu dasar dalaman yang membayangi potensi pertumbuhan sektor strategik ini.