Pelaksanaan peruntukan dalam Perjanjian Perkongsian Trans-Pasifik (TPPA) mengenai ketetapan pencegahan rasuah sebenarnya tidak lari daripada apa yang ingin dilaksanakan oleh kerajaan, malah dengan adanya perjanjian ini, isu tersebut dapat ditangani dengan lebih berkesan.

Bagi Dekan Kolej Undang-undang, Kerajaan dan Pengajian Antarabangsa Universiti Utara Malaysia Prof Madya Dr Ahmad Martadha Mohamed berkata dengan memberi contoh seperti ketelusan, pematuhan kepada undang-undang, tindakan kepada mana-mana individu yang terlibat dengan rasuah adalah seiring dengan matlamat kerajaan dalam membasmi rasuah.

"Kalau kita lihat, elemen-elemen ketelusan dan pematuhan kepada undang-undang bukanlah satu perkara yang baharu. Ia merupakan satu standard antarabangsa dan ketelusan itu menjadi sebahagian kepada urus tadbir baik dalam kerajaan," katanya.

Mengenai kebaikan peruntukan tersebut dalam membasmi rasuah, Ahmad Martadha menjelaskan bahawa rasuah dapat ditangani dengan lebih berkesan sekiranya kesemua 12 negara anggota menekankan pematuhan terhadap pembasmian rasuah.

Selain Malaysia, negara yang terlibat dalam TPPA ialah Brunei Darussalam, Singapura, Chile, New Zealand, Australia, Kanada, Jepun, Mexico, Peru, Amerika Syarikat dan Vietnam.

"Jika sebelum ini kita tidak ada agensi luar yang misalnya meminta agar kerajaan lebih menekankan kepada pembasmian rasuah, maka kita rasa apa yang kita buat itu sudah cukup baik.

"Namun, pada kali ini apabila 12 negara termasuk Malaysia yang menekankan kepada pematuhan tersebut, maka ianya mesti dilaksanakan dengan lebih berkesan lagi," katanya.

Bagi bekas timbalan ketua pesuruhjaya (pencegahan) Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) Datuk Sutinah Sutan, peraturan dan undang-undang mengenai rasuah sedia ada mencukupi, tanpa ketetapan pencegahan rasuah dalam peruntukan TPPA tersebut.

Ini kerana Malaysia telah menandatangani Konvensyen Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu bagi Pencegahan Rasuah (UNCAC) dan disebabkan itu, pelbagai peraturan dasar dan undang-undang mengenai rasuah telah diwujudkan di bawah konvensyen berkenaan, katanya.

"Di sektor swasta juga, SPRM dengan kerjasama agensi-agensi seperti Institut Integriti Malaysia, Transparency International-Malaysia (TI-M) dan Suruhanjaya Syarikat Malaysia ada melaksanakan program integriti untuk memantapkan lagi sistem integriti korporat di Malaysia.

"Dari segi perolehan pun, kita di Malaysia sudah lama mengamalkan persepakatan integriti di mana pihak kerajaan dan syarikat yang mendapat tender itu, perlu menandatangani ikrar integriti korporat (CIP) supaya mereka komited untuk tidak melakukan rasuah sepanjang aktiviti perniagaan dijalankan dan jika berlaku juga, tindakan boleh diambil," katanya.

Selain itu katanya, undang-undang di Malaysia boleh diperketatkan lagi seperti Akta Liabiliti Korporat yang masih dalam proses membuat draf untuk menangani amalan korupsi dalam kalangan syarikat swasta.

"Menerusi akta ini, kalau syarikat terlibat dengan perbuatan rasuah di Malaysia, bukan sahaja individu yang dikenakan tindakan undang-undang, malah syarikat berkenaan pun boleh dikenakan denda bagi kesalahan sama," katanya.

Menurut Sutinah lagi, SPRM dan agensi-agensi yang terlibat akan terus membuat penambahbaikan walaupun tanpa pencegahan rasuah dalam TPPA kerana aktiviti rasuah sentiasa berubah-ubah dari segi pendekatan termasuk modus operandi.

"Usaha berterusan akan dibuat kerana jenayah rasuah ini begitu dinamik. Jadi, SPRM perlu cepat membuat perubahan dari segi strategi, pendekatan serta penambahbaikan ke atas prosedur peraturan dan undang-undang mengikut perkembangan semasa," katanya.

Dari segi penambahbaikan, Presiden TI-M Datuk Akhbar Satar berkata, elemen-elemen anti rasuah dan ketelusan integriti perlu dimasukkan ke dalam perjanjian tersebut supaya sesiapa sahaja yang terlibat dengan rasuah, boleh diambil tindakan secara serius dari segi siasatan dan hukuman.

Justeru, beliau bersetuju dengan Ketetapan Pencegahan Rasuah dalam TPPA asalkan ianya dapat dilaksanakan dengan efektif dan efisyen.

Ketika ditanya mengenai keberkesanan pencegahan rasuah dalam TPPA tersebut bagi membasmi rasuah dalam negara, beliau menegaskan bahawa ianya berdasarkan kepada integriti peniaga dan orang yang terlibat serta kekuatan agensi anti rasuah yang ada.

Sementara itu, Presiden Lembaga Kesedaran Pencegahan Jenayah Malaysia Prof Datuk Seri Saharuddin Awang Yahya percaya dengan adanya Pencegahan Rasuah dalam TPPA tersebut, gejala rasuah dapat ditangani bersama negara-negara anggota yang terlibat dengan perkongsian maklumat sesama negara.

Ini kerana, semua negara anggota akan berganding bahu bersama-sama memerangi rasuah antarabangsa dan juga domestik.

"Tiap-tiap negara ada agensi membasmi rasuah masing-masing. Saya percaya, mereka ini akan bersama-sama berkongsi maklumat antara satu sama lain berkaitan isu rasuah sekaligus gejala ini dapat ditangani dengan baik," katanya.

Dalam 30 bab TPPA, satu bab diperuntukkan untuk 'Ketelusan dan Anti Rasuah', bertujuan untuk menggalakkan matlamat yang dikongsi oleh semua Pihak-Pihak TPP dalam mengukuhkan tadbir urus yang baik dan menangani kesan rasuah yang boleh ada dalam ekonomi mereka.

Antara yang dipersetujui oleh mereka ialah menerima pakai atau mengekalkan kod atau piawaian tatalaku bagi pegawai awam mereka, serta langkah untuk mengenalpasti dan menguruskan konflik berkepentingan, meningkatkan latihan untuk pegawai awam, mengambil langkah untuk tidak menggalakkan hadiah, membantu melaporkan perbuatan rasuah, dan menyediakan langkah tatatertib atau langkah lain untuk pegawai awam terlibat dalam tindakan rasuah.