Perihal cubaan bunuh diri bukan satu perilaku yang boleh dipandang remeh meskipun ada dalam kalangan mangsa yang berjaya diselamatkan daripada membiarkan nyawa mereka melayang secara sia-sia.
Melihat kepada statistik tahunan, kes-kes yang melibatkan cubaan membunuh diri atau mangsa yang telah meninggal dunia mencatatkan peningkatan sebanyak 20 peratus pada tahun ini berbanding tahun lepas.
Pengarah Bahagian Operasi Kebombaan dan Penyelamat JBPM, Datuk Nor Hisham Mohammad berkata, jika dibandingkan dalam tempoh dua tahun ini, tahun 2019 merekodkan 188 kes yang dihadiri oleh bomba manakala tahun 2020 sehingga 30 November, ia telah meningkat kepada 226 kes.
“Jadi ia menunjukkan peningkatan sebanyak 20 peratus berbanding tahun lepas. Jika kita bandingkan pula tahun 2020 dengan 2018, peningkatan adalah lebih tinggi kerana pada tahun 2018, kita telah hadir kepada 167 kes. Secara perbandingan dengan tahun ini, peningkatan sebanyak 35 peratus.
“Selain daripada itu, saya dapati juga bahawa kalau tengok kepada trend dari segi jantina, tidak berlaku perubahan yang ketara,” katanya ketika dihubungi Astro AWANI baru-baru ini.
Tambah Nor Hisham, peratusan masih menunjukkan kadar yang sama iaitu 55 ke 60 peratus adalah lelaki, manakala selebihnya lebih kurang 40 ke 45 peratus merupakan wanita.
Mengulas lanjut, beliau memberitahu, apabila melihat kepada cubaan membunuh diri dan berdasarkan pengalaman, lazimnya mangsa lebih kepada berbelah bahagi antara untuk membunuh diri atau sebaliknya.
“Dalam kes bunuh diri, tahun ini kita dapati ada 11 kes memang sudah meninggal dunia, maksudnya kita hadir dan mangsa telah meninggal, manakala selebihnya itu berjaya kita selamatkan.
“Salah satu daripada elemen utama yang kita terapkan pada pegawai ialah kita ada do’s and dont’s. Boleh buat dan tak boleh buat. Saya dapati bahawa maklum balas daripada anggota ialah orang yang bunuh diri ini lebih kepada sama ada kita boleh memberi empati kepada mereka atau tidak.
“Maksudnya menyelami perasaan mereka. Jadi kalau kita boleh menyelami permasalahan mereka itu, dapat memujuk mereka, dapat membawa mereka melihat balik keputusan yang mereka nak buat. Bunuh diri ini betul ke tidak. Selalunya mangsa ini akan tone down, mengubah keputusan dan dapat diselamatkan dengan kaedah yang tidak memerlukan kekerasan,” jelasnya.
Dalam usaha menyelamatkan mangsa, anggota bomba adakalanya terpaksa mempraktikkan kemahiran yang lebih tinggi dan lazimnya menggunakan tali.
Anggota yang menggunakan tali akan membuat serbuan mengejut kepada mangsa yang boleh diselamatkan dan kemudian ambil tindakan drastik selagi ia tidak membahayakan penyelamat dan mampu menyelamatkan mangsa.
“Saya tengok pada trend yang paling tinggi ialah cubaan bunuh diri di bangunan (tinggi).
“Cuma kalau yang sungai, kebanyakan mangsa telah terjun dan ada saksi yang melihat dan kita lebih kepada mencari dan menyelamat.. tapi yang ketara sekali (cubaan bunuh diri) di bangunan,” ujarnya.
Menyentuh mengenai peratusan kelompok paling besar dalam cubaan membunuh diri, beliau berkata, kebanyakan mangsa merupakan daripada golongan tenaga kerja aktif iaitu dalam lingkungan usia 16 hingga 60 tahun.
Masyarakat kadangkala perlu peka dengan perubahan seseorang individu terutamanya pada masa ini ramai yang kehilangan pekerjaan, syarikat tidak mampu bertahan dan ia sekali gus menjurus ke arah perubahan diri mangsa.
“Jadi apabila berlaku perubahan diri ini, selalunya mangsa ini dia lebih kepada nak bercerita tentang permasalahan itu. Jadi sebagai anggota masyarakat, bagi saya tidak salah kiranya apabila orang itu bermasalah kita luangkan masa mendengar dan pada masa yang sama menasihat.
“Keduanya, saya lihat juga kepada isu apabila orang bermasalah dan cubaan bunuh diri selalunya trend bahawa dia akan katakan dua tiga kali mengugut, niat itu maksudnya memaklum.
“Jadi kita kena dekati mereka, empati pada mereka dan kalau yang lebih baik, kita ada platform yang memberikan perkhidmatan kaunseling untuk diberikan.
“Kalau bomba ini bukan pakar dalam memberi kaunseling, tetapi kita ada platform yang disediakan oleh Jabatan Perpaduan. Kalau kewangan, ada Agensi Kaunseling dan Pengurusan Kredit (AKPK) dan kita juga ada pegawai kaunseling di hospital-hospital,” jelas Noor Hisham.
Justeru, Nor Hisham menyarankan agar masyarakat memberi sokongan kepada mangsa-mangsa dan yakinkan mereka bahawa bukan satu dosa atau kesalahan untuk mendapatkan pandangan daripada pihak ketiga.
Mulakan langkah dan hentikan stigma. Kita semua boleh mengubah kehidupan seseorang menjadi lebih bermakna!
