Guru sebagai aktivis masyarakat

Cadangan Reformasi Pendidikan (CRP). Perikatan Nasional (PN) telah menyiapkan CRP pada Mac 2024. Matlamatnya ialah Memperkasa Negara Berteraskan Ilmu, iaitu penghayatan Budaya Ilmu dan melahirkan 'insan baik', bukannya sekadar 'pekerja baik'.

Ia meliputi falsafah, dasar, undang-undang, ekosistem, kurikulum, TEVT, sumber manusia, mutu dan penghakupayaan pensyarah/guru dan pelajar, teknologi digital, perpaduan, pengantarabangsaan, peranan ibu bapa dan alumni, kerjasama semua pemegang taruh, kewangan dan kemahiran modal insan yang benar-benar memenuhi keperluan negara. Kerangka CRP meliputi lima komponen, iaitu (1) falsafah dan dasar; (2) aliran, sistem, kurikulum dan kokurikulum; (3) sumber manusia; (4) penghakupayaan dan kebolehpasaran pelajar; dan (5) perundangan dan governans.

Meningkat Martabat Guru. Kerajaan perlu melibatkan guru-guru secara bermakna (dari segi penghakupayaan, perwakilan dan perundingan) dalam struktur dan proses membuat keputusan (sekolah, Pejabat Pendidikan Daerah, Jabatan Pendidikan Negeri, KPM), termasuk dalam perancangan, pelaksanaan dan penilaian reformasi pendidikan.

Dalam hal ini, CRP menekankan peri pentingnya perkara-perkara berikut: - Melahirkan guru-guru pakar bidang (subject matter experts), dalam pelbagai bidang yang bertaraf antarabangsa. - Memperbanyakkan jumlah dana penyelidikan dalam bidang perguruan. - Meningkatkan mutu, skim perkhidmatan dan penghakupayaan guru, termasuk menangani isu guru-guru yang bersara awal. - Meringankan beban tugas guru dengan menambah jumlah guru pembantu dan kerani.

Sejarah orang Melayu moden, termasuk politik dan gerakan menuntut kemerdekaan, telah ditandai dengan peranan dan sumbangan amat besar guru-guru Melayu. Terdapat guru menjuarai gerakan pendidikan, bahasa, kesusasteraan dan kebudayaan Melayu. Terdapat guru yang aktif dalam parti-parti politik Melayu.

Baru-baru ini, Datuk Seri Hamzah Zainudin menyatakan negara memerlukan reset politik yang baru, iaitu mengambil teladan daripada reset politik besar pada 1970. Beliau mencadangkan Konsensus Nasional Baru.

Dalam hal ini, guru-guru Melayu perlu meneruskan kesinambungan peranannya sebagai aktivis masyarakat. Guru harus berperanan sebagai pencetus idea, tempat rujukan masyarakat, intelektual awam, advokasi serta penggerak dan pemimpin masyarakat, termasuk dalam politik Melayu.

Guru Sebagai Aktivis Masyarakat. Dalam sejarah parti-parti politik Melayu, guru-guru memainkan peranan amat mustahak, iaitu dalam kepimpinan dan pengurusan. Sehingga parti tertentu mencapai zaman kemuncaknya dan orang Melayu meraih manfaatnya. Dulu, dengan peranan besar guru-guru, ia dikenali sebagai 'parti berjuang'. Tetapi, kini, apabila peranan guru-guru berkurangan, ia dikenali sebagai 'parti berwang'.

Guru-guru Melayu mampu menentukan nasib dan hala tuju bangsa dan negaranya, bukan sahaja dalam pendidikan, tetapi dalam seluruh kehidupan.

---

* Datuk Seri Saifuddin Abdullah menyampaikan ucapan ini pada Forum Pendidikan Melayu anjuran Gabungan Pelajar Melayu Semenanjung (GPMS) Selangor di UKM, Bangi, pada 31 Mei 2025.