BEBERAPA faktor memainkan peranan dalam meningkatkan beban sistem penjagaan kesihatan awam, dan ia termasuk populasi menua.
Menjelang tahun 2056, Malaysia akan menjadi "masyarakat super-tua", dengan lebih daripada 20% daripada penduduknya berusia 65 tahun ke atas [1]. Penuaan dan kebergantungan (penurunan bilangan golongan usia bekerja) diikuti dengan peningkatan kes penyakit bukan berjangkit (NCD) mewujudkan pelbagai bebanan seperti penyakit sejenis kepada penyakit pelbagai jenis dan penyakit kronik akut.
Keadaan seperti ini meningkatkan beban kepada sistem penjagaan kesihatan termasuk kos yang besar kepada pihak kerajaan. Kementerian Kesihatan menjangka perbelanjaan kesihatan akan mencapai nilai AS$80 bilion (RM351.6 bilion) menjelang tahun 2040 [20].
Selain daripada kos yang semakin meningkat, pandemik COVID-19 memaksa semua negara untuk menilai semula sistem penjagaan kesihatan dan melaksanakan pengubahsuaian. Pada tahun 2022, Majlis Penasihat Kertas Putih Kesihatan yang terdiri daripada 13 orang ahli telah ditubuhkan di Malaysia untuk menangani beban penjagaan kesihatan awam serta menjamin masa depan kemampuan sistem penjagaan kesihatan kita.
Di samping mencari jalan mereformasi sistem, adakah kita bersedia untuk penjagaan kendiri?
Konsep penjagaan kendiri bukanlah sesuatu yang baharu. Penerimaan terhadap budaya penjagaan kendiri dengan memaklumkan pengguna agar membuat keputusan yang tepat tentang kesihatan mereka dapat memainkan peranan dalam mengurangkan masa yang dibelanjakan oleh para pakar kesihatan. Ia membolehkan pakar kesihatan menumpu kepada masalah kesihatan yang lebih kritikal sekali gus mengurangkan tekanan pada sistem penjagaan kesihatan awam.
Organisasi Kesihatan Sedunia (WHO) mentakrifkan penjagaan kendiri sebagai, "individu, keluarga, atau masyarakat yang menggalakkan dan mengekalkan kesihatan diri sendiri, mencegah penyakit, dan mengatasi penyakit serta kekurangan keupayaan, dengan atau tanpa sokongan pekerja kesihatan" [3].
Kecelikan kesihatan adalah penting dalam membangunkan konsep penjagaan kendiri di mana orang ramai mempunyai akses kepada maklumat yang tepat dan produk yang betul. Ini membolehkan individu dan masyarakat melindungi, menyembuh dan memelihara kesihatan diri sendiri, pada masa yang sama, menyokong kesihatan dan kesejahteraan mereka.
Kertas putih penjagaan diri Persatuan Farmaseutikal Malaysia yang diterbitkan pada tahun 2020 menyatakan bahawa ilmu pengetahuan dan kecelikan kesihatan adalah tonggak utama penjagaan kendiri.
Membangunkan kecelikan kesihatan merupakan langkah pertama mewujudkan dan meningkatkan ekosistem penjagaan kendiri. Ia boleh dicapai menerusi usaha sama pelbagai sektoral antara pihak kerajaan, korporat swasta dan orang awam dalam skala besar. Ini memerlukan penglibatan pemegang taruh yang komited dari lanskap dan komuniti kesihatan.
Peningkatan kadar kecelikan dalam kalangan dewasa turut menyumbang kepada kesedaran kesihatan yang kian meningkat dalam kalangan rakyat Malaysia. Ia sekali gus mendorong permintaan untuk produk pencegahan dan kesejahteraan. Kajian oleh Universiti Monash mendapati suplemen dan vitamin merupakan produk penjagaan kendiri yang paling umum digunakan, diikuti oleh ubat tahan sakit, ubat selsema dan batuk, serta produk sakit tekak [4].
Reckitt (Health) Malaysia Sdn Bhd, sebuah syarikat kebersihan, kesihatan, dan nutrisi, merupakan pengamal teguh konsep penjagaan kendiri dan pembangunan kecelikan kesihatan. Syarikat ini bekerjasama dengan European Union-Asian Business Council (EU-ABC) untuk menjalankan kaji selidik mengenai penjagaan kendiri.
Pengarah Hal Ehwal Peraturan dan Dasar Reckitt, Ali M Abdullah berkata, kaji selidik [5] itu dijalankan di seluruh Malaysia, Thailand, Indonesia, dan Vietnam, untuk memahami sikap pengguna terhadap penjagaan kendiri. Beliau berkata pandemik COVID-19 telah membuktikan keupayaan pengguna terhadap penjagaan kendiri ekoran peningkatan kesedaran untuk membantu sistem kesihatan.
"Kajian itu menunjukkan evolusi penjagaan kesihatan semasa pandemik, apabila pengguna lebih yakin menguruskan penyakit kecil tanpa campur tangan pengamal kesihatan. Kajian itu juga mendapati rakyat Malaysia menerima hakikat bahawa walaupun kerajaan menyokong kemudahan penjagaan dan penyembuhan kendiri, lebih banyak lagi yang boleh dilakukan. Ini termasuk akses kepada ubat untuk penyakit minor dan meningkatkan ketersediaan ubatan kaunter tanpa preskripsi," katanya.
Tatkala perbincangan berpusat kepada strategi untuk mengurangkan beban sistem penjagaan kesihatan Malaysia, adakah penjagaan kendiri akan menjadi sebahagian daripada intipatinya?
[1] The World Bank. A silver lining: Productive and inclusive aging for Malaysia.
[2] PhAMA Self Care White Paper
[3] WHO guideline on self-care interventions for health and well-being
[4] PhAMA Self Care White Paper
[5] Paper on promoting self-care in Asean to improve health & wellbeing of citizens in Southeast Asia
* Artikel ini tidak semestinya mewakili pandangan sidang pengarang Astro AWANI.
Kolumnis AWANI
Tue May 16 2023
Menjelang tahun 2056, Malaysia akan menjadi "masyarakat super-tua", dengan lebih daripada 20% daripada penduduknya berusia 65 tahun ke atas. - Gambar hiasan/Bernama
Pembangunan pelajar perlu dinilai secara holistik
Keseluruhan pembangunan murid perlu dilihat secara holistik termasuk mengambil kira pencapaian dalam akademik, kokurikulum serta potensi dalam bidang lain.
KBS akan tambah baik infrastruktur sukan di Cameron Highlands
Kementerian Belia dan Sukan berhasrat untuk menambah baik infrastruktur sukan di Cameron Highlands bagi memberi sokongan kepada atlet di kawasan itu sehingga ke peringkat akar umbi.
Bekerja sambil lewa mengkhianati amanah - Mufti P. Pinang
Jika seseorang pegawai atau pekerja tidak bersungguh-sungguh menunaikan pekerjaannya atau bekerja sekadar "melepaskan batuk di tangga" sahaja maka dia dikira mengkhianati amanah.
Faisal Halim semakin stabil
Faisal selesai jalani pembedahan kedua yang berlangsung selama tiga jam petang semalam.
PM doakan Faisal Halim segera sembuh
Perdana Menteri titip doa agar Faisal dikurniakan afiyah sesegera mungkin dan kembali meneruskan perjuangannya dalam sukan bola sepak.
Tanam padi guna sistem air bawah tanah akan dilaksana atasi kesan kemarau
Kerajaan akan melaksanakan kaedah tanaman padi menggunakan sistem air bawah tanah sebagai persediaan menghadapi cuaca panas yang dijangka lebih buruk tahun hadapan.
Kempen 'RevUp and Register' perkasa penggunaan domain .my
MYNIC, melancarkan kempen 'RevUp and Register' bagi memperkasa pertumbuhan salah satu aset digital negara iaitu nama domain .MY.
59 projek pacu pembangunan pesisiran pantai Port Dickson - MB
Sebanyak 59 projek dicadang dilaksanakan bagi memacu pembangunan pesisiran pantai Port Dickson sekali gus menjadikan ia sebagai destinasi pelancongan antarabangsa.
Media arus perdana perlu tingkat kualiti, bersaing dengan wartawan segera
Peningkatan kualiti mustahak bagi memastikan media arus perdana terus menjadi sumber rujukan utama rakyat melibatkan pelbagai isu semasa.
DSA : Simulator pesawat TUDM beri peluang pengunjung kendali pesawat pejuang
Simulator penerbangan FITs dibangunkan TUDM, memberi peluang kepada orang ramai merasai pengalaman mengendalikan pesawat pejuang.
MYStartup lancar program pemecut ketiga perkasa syarikat pemula niaga
MYStartup terus memperkasa syarikat pemula niaga di Malaysia dengan memulakan program pemecut ketiganya MYStartup Accelerator Kohort 3.
Pemeriksaan kesihatan berkala: Mencegah lebih baik daripada mengubati
Masyarakat hari ini sering mengabaikan kesihatan kerana tuntutan kerja dan tanggungjawab yang mendesak dalam dunia serba pantas.
Bursa Malaysia ditutup rendah susulan aktiviti pengambilan untung
Bursa Malaysia ditutup rendah hari ini disebabkan aktiviti pengambilan untung menjelang cuti Hari Raya Aidilfitri, kata Rakuten Trade Sdn Bhd.
Bursa Malaysia teruskan kenaikan untuk ditutup tinggi bagi hari keempat berturut-turut
Pada 5 petang, FTSE Bursa Malaysia KLCI (FBM KLCI) meningkat 9.85 mata kepada 1,554.56 daripada paras penutup 1,544.71 pada Isnin.
Masyarakat menua beri implikasi jangka panjang kepada kedudukan fiskal
Dengan unjuran populasi 39.9 juta, penduduk berusia lebih 66 tahun dijangka cecah 5.6 juta, penduduk umur bekerja dianggar cecah 27.3 juta.
Pentingnya penjagaan kesihatan mental dan fizikal buat ibu berpantang
Peredaran masa menyaksikan tradisi berpantang melalui evolusi dan kini, ia bukan lagi menjadi tanggungjawab ahli keluarga seperti ibu sendiri atau ibu mentua.
Bursa ditutup rendah susulan aktiviti pengambilan untung
Saham di Bursa Malaysia ditutup rendah hari ini berikutan aktiviti pengambilan untung selepas kenaikan semalam dan ditambah dengan kegawatan hartanah di China yang menjejaskan sentimen serantau.
Vietnam rekod 56 kes cacar monyet
Vietnam melaporkan 56 kes cacar monyet di tujuh wilayah dan bandar, termasuk satu kematian sehingga 31 Oktober, menurut maklumat terkini Kementerian Kesihatan, lapor Xinhua.
AstraZeneca rintis inisiatif kesaksamaan akses dalam perkhidmatan kesihatan
Portal mySihatPal menutup jurang akses kepada penyelesaian penjagaan kesihatan.
Lebih banyak program CSR penjagaan kesihatan, pendidikan di luar bandar - Uggah
Badan korporat perlu mengadakan lebih banyak program tanggungjawab sosial korporat (CSR) di kawasan luar bandar terutamanya dalam aspek penjagaan kesihatan dan pendidikan.