Laporan PAC: Bayaran perolehan kapal tempur pesisir tidak digunakan sepenuhnya

Pengerusinya, Wong Kah Woh, berkata situasi itu menyebabkan syarikat BNS menghadapi 'cost overrun' sebanyak RM1.4005 bilion, dengan RM400 juta daripada jumlah tersebut digunakan untuk menyelesaikan hutang lapuk membabitkan projek kapal peronda generasi baharu (NGPV).

"Peralatan yang disimpan dalam stor bagi projek LCS dianggarkan berjumlah RM1.7 bilion dan dianggarkan 15 peratus telah pun usang," katanya dalam sidang akhbar di Parlimen, di sini hari ini. Hasil laporan tersebut antara sembilan rumusan yang dibuat oleh PAC hasil sembilan prosiding ke atas siasatan berhubung projek pembekalan LCS, yang dijalankan sejak 18 November 2020 sehingga 8 Mac lalu.

Antara yang dipanggil sebagai saksi dalam prosiding tersebut ialah Menteri Kanan Pertahanan, Datuk Seri Hishamuddin Hussein dan Datuk Seri Ahmad Zahid Hamidi (Bekas Menteri Pertahanan).

Jelas beliau lagi, kontrak projek LCS diberikan secara rundingan terus kepada BNS, dan kerajaan telah membayar sejumlah RM6.083 bilion untuk projek LCS,

Bagaimanapun, ujarnya sehingga kini tiada satu kapal LCS yang disiapkan berbanding lima buah kapal yang perlu diserahkan setakat Ogos ini.

Wong menambah laporan itu turut mendapati kerajaan gagal mengesan kedudukan kewangan BNS yang lemah, sehingga memaksa kerajaan membuat pembayaran pendahuluan sehingga RM1.36 bilion kepada syarikat tersebut.

Katanya, tindakan tersebut adalah bertentangan dengan Surat Pekeliling Perbendaharaan Bil. 5 Tahun 2007 yang berkuatkuasa ketika itu;

"Kedudukan kewangan syarikat BNS adalah lemah dan kritikal disebabkan salah guna kuasa dan kepincangan dalam pengurusan kewangan. Setakat tahun 2018, hutang syarikat BNS kepada OEM adalah sebanyak RM801 juta, manakala pinjaman syarikat BNS dengan institusi kewangan adalah sebanyak RM956 juta.

"Syarikat BNS telah melantik syarikat CAD dan CED untuk membeli peralatan daripada OEM. Ini menyebabkan kos pembelian bertambah berkali ganda. Syarikat CAD dan CED merupakan syarikat usahasama antara BNS (51 peratus) dan RAD (49 peratus) yang mana RAD mempunyai kawalan penuh ke atas CAD dan CED.

"Laporan Pengauditan Forensik mendapati peranan CAD dan CED dalam projek LCS amat meragukan," tambahnya.

Dalam masa yang sama, PAC juga kata Wong mendapati terma-terma kontrak adalah lemah dan tidak memihak kepada kerajaan, dengan pembayaran projek LCS dibuat berdasarkan kemajuan aktiviti atau pembekalan item, dan bukan berdasarkan kemajuan sebenar.

Selain itu, Kementerian Pertahanan (MinDef) dan BNS juga mengabaikan pandangan Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM) selaku pengguna akhir.

Pada asalnya, Wong berkata kapal model Sigma yang dipilih TLDM telah diluluskan Mindef, tetapi ia ditukar kepada model Gowind pada 11 Julai 2011 atas cadangan BNS pada 8 Julai 2011.

“Memetik kenyataan Tan Sri Abdul Aziz, panglima tentera laut ketika itu, keputusan tersebut adalah ‘something is gravely wrong’ (sesuatu yang sangat tidak kena),” katanya lagi.

Sehingga kini, rekaan akhir juga masih belum lagi dimuktamadkan oleh kerajaan dan syarikat BNS, menyebabkan arahan perubahan kerja (VO) dikeluarkan secara berterusan dan membuka ruang berlakunya manipulasi.

Justeru, sebagai langkah penambahbaikan, PAC mengesyorkan tujuh perkara untuk dilaksana oleh kerajaan termasuk menggesa Suruhanjaya Pencegahan Rasuah Malaysia (SPRM) mengambil tindakan segera terhadap semua penemuan dalam laporan PAC.

"Mindef perlu melihat semula kesemua opsyen dan menetapkan hala tuju terbaik bagi projek LCS dan memastikan wang awam dibelanjakan secara bertanggungjawab.