[KOLUMNIS] Menyokong inisiatif GOCOM: Transformasi strategik perolehan helikopter Kerajaan Malaysia

Perjanjian tersebut, disempurnakan oleh Ketua Setiausaha Negara Malaysia, Tan Sri Shamsul Azri Abu Bakar dan Pengarah Urusan Kumpulan The Weststar Group, Tan Sri Dr Syed Azman Syed Ibrahim, menandakan kesungguhan kerajaan dalam memperkukuh keupayaan operasi dan logistik udara agensi-agensi terlibat.

Pendekatan penswastaan melalui mekanisme pajakan ini dilihat sebagai langkah strategik yang bukan sahaja dapat meningkatkan keberkesanan perolehan, malah memastikan pengurusan sumber dilakukan dengan lebih cekap dan berkesan. Kaedah ini juga dianggap inovatif kerana berpotensi untuk menjimatkan kos jangka panjang tanpa menjejaskan kualiti mahupun fungsi aset yang diperoleh.

Inisiatif pajakan aset secara penswastaan atau lease-to-own bagi perolehan 28 buah helikopter oleh kerajaan Malaysia mencerminkan langkah inovatif yang menonjolkan kecekapan dan keberkesanan perancangan strategik dalam memperkasakan pertahanan dan keselamatan negara.

Kaedah ini, yang dipelopori oleh Unit Kerjasama Awam Swasta, Jabatan Perdana Menteri (UKAS, JPM), memanfaatkan pendekatan Government Operate, Company Owned and Maintain (GOCOM), dengan nilai kontrak sebanyak RM16.546 bilion untuk tempoh pajakan selama 18 tahun.

Kaedah lease-to-own menawarkan kelebihan kos yang ketara. Di penghujung tempoh pajakan, kerajaan mempunyai pilihan untuk memperoleh semua 28 unit helikopter pada harga nominal RM1. Ini berbanding nilai semasa setiap aset yang dianggarkan antara RM30 juta dan RM50 juta selepas penggunaan selama 15 tahun. Pendekatan ini menjimatkan kos perolehan langsung yang tinggi, sekaligus memastikan pengurusan kewangan yang lebih lestari.

Selain daripada pembekalan helikopter, kontrak ini turut merangkumi perlindungan insurans, perkhidmatan penyelenggaraan, pembaikan dan baik pulih (MRO), alat gantian serta latihan penyelenggaraan. Penawaran komprehensif ini memastikan helikopter yang diperoleh tidak hanya tersedia tetapi juga berfungsi pada tahap optimum sepanjang tempoh pajakan.

Pecahan penggunaan helikopter mencerminkan usaha untuk memenuhi keperluan pelbagai agensi keselamatan dan perkhidmatan awam:

- 12 unit untuk Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM), - 7 unit untuk Polis Diraja Malaysia (PDRM), - 4 unit untuk Pasukan Udara Tentera Darat (PUTD), TDM, - 2 unit masing-masing untuk Tentera Laut Diraja Malaysia (TLDM) dan Jabatan Bomba dan Penyelamat Malaysia (JBPM), serta - 1 unit untuk Jabatan Perdana Menteri (JPM).

Dengan tahap ketersediaan minimum 85% dan jaminan jam penerbangan mencukupi, inisiatif ini bertujuan untuk meningkatkan keupayaan operasi harian dan misi keselamatan, selain keperluan peperangan. Ini amat penting dalam konteks helikopter sedia ada yang sering menghadapi masalah ketersediaan dan kesiagaan. Keselamatan nasional dan kecekapan pengurusan

GOCOM menegaskan prinsip perkongsian tanggungjawab, di mana syarikat penyedia bertanggungjawab terhadap pemilikan dan penyelenggaraan, sementara kerajaan mengawal operasi. Pendekatan ini memastikan kualiti dan kesiapsiagaan helikopter terpelihara, sekaligus mengurangkan beban pentadbiran ke atas agensi kerajaan.

Dengan jaminan tahap kesiapsiagaan tinggi, helikopter yang diperoleh mampu memenuhi keperluan kritikal seperti misi mencari dan menyelamat, pemadaman kebakaran serta pengangkutan pasukan khas. Ia juga memperkukuhkan keupayaan Malaysia dalam menangani ancaman keselamatan semasa dan luar jangka.

Salah satu kelebihan utama model GOCOM ialah potensinya untuk merangsang industri aeroangkasa tempatan. Dengan melibatkan syarikat tempatan dalam perkhidmatan MRO, inisiatif ini membuka peluang untuk pemindahan pengetahuan dan Pembangunan keupayaan. Pendekatan ini meningkatkan keupayaan teknologi Malaysia dan kepakaran tenaga kerja dalam sektor aeroangkasa, sekaligus menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi negara dalam jangka panjang.

Selain itu, penyertaan program latihan memastikan tenaga kerja tempatan dilengkapi dengan kemahiran untuk mengurus dan menyelenggara aset-aset ini. Penekanan terhadap pembangunan kemahiran ini selaras dengan matlamat Malaysia untuk membentuk tenaga kerja berkemahiran tinggi dan mengurangkan pergantungan terhadap kepakaran asing.

Salah satu kelebihan dalam inisiatif GOCOM adalah kemampuannya untuk menstabilkan komitmen bajet dalam jangka panjang. Dengan mengelakkan kos permulaan yang tinggi melalui pembelian terus, kerajaan boleh mengagihkan semula sumber ke keperluan pertahanan dan perkhidmatan awam yang lain. Fleksibiliti kewangan ini membolehkan pelaburan serentak dalam bidang pelengkap seperti latihan tenaga kerja, peningkatan infrastruktur dan teknologi canggih.

Tambahan pula, pilihan untuk memperoleh helikopter pada harga nominal RM1 di akhir tempoh pajakan memastikan Malaysia mendapat nilai jangka panjang daripada pelaburannya. Struktur ini meminimumkan risiko kewangan sambil memaksimumkan operasi sepanjang hayat helikopter tersebut.

Model GOCOM menekankan sokongan berterusan dalam bentuk MRO, memastikan semua aset berada dalam keadaan optimum sepanjang hayat operasi mereka. Pendekatan proaktif terhadap pengurusan kitaran hayat mengurangkan masa henti, memanjangkan tempoh kegunaan aset dan mengurangkan risiko keusangan.

Dengan memasukkan pakej penyelenggaraan yang komprehensif dalam kontrak, kerajaan memastikan alat ganti dan kepakaran teknikal sentiasa tersedia. Ini menghasilkan kesiapsiagaan operasi yang konsisten, faktor penting untuk agensi seperti TUDM dan PDRM yang bergantung pada tindak balas yang cekap dan tepat untuk pelbagai misi.

Peruntukan helikopter di kalangan pelbagai agensi, termasuk TLDM, PUTD dan JBPM menggalakkan koordinasi antara agensi yang lebih baik. Dengan berkongsi platform yang bersatu berserta protokol penyelenggaraan yang seragam, agensi-agensi ini boleh meningkatkan keberkesanan operasi bersama, menyelaraskan hal-hal logistik dan mengurangkan pertindihan.

Potensi kerjasama ini amat penting semasa kecemasan berskala besar, usaha tindak balas bencana dan operasi keselamatan pelbagai agensi, di mana komunikasi yang lancar dan perkongsian sumber sangat kritikal untuk menjayakan sesuatu operasi.

Pada asasnya, inisiatif GOCOM sejajar dengan strategi pertahanan negara Malaysia dengan mengutamakan kesiapsiagaan operasi, memanfaatkan sepenuh segala sumber yang ada, dan kemajuan teknologi.

Perolehan helikopter secara lease-to-own melalui pendekatan GOCOM membuktikan kesungguhan kerajaan dalam memanfaatkan sepenuhnya sumber untuk memastikan keselamatan dan kesejahteraan rakyat terpelihara. Dengan struktur kewangan yang inovatif, kerjasama strategik dengan sektor swasta, serta penekanan kepada kesiapsiagaan dan kecekapan operasi, langkah ini mencerminkan visi dan komitmen untuk memperkukuhkan pertahanan negara secara berterusan.

---

* Artikel oleh Mohd Hanif Ismail, Editor Eksekutif Asian Defence Journal